Twoje dziecko dorasta, staje się niezależną osobą i szuka sposobu, by to wyrazić. Okres dojrzewania nastolatka to trudny czas dla rodziny. Dziecko się buntuje, jest bardziej drażliwe, ma zmienne nastroje. Ten trudny czas dojrzewania można przetrwać, trzeba tylko wiedzieć jak. Córka warczy na mnie podczas każdej rozmowy albo z krzykiem ucieka, trzaskając drzwiami. Nigdy nie sprawiała problemów, ale teraz bywa nieznośna - skarży się mama 13-letniej Emilki. To typowe objawy buntu nastolatka. Ich nasilenie zależy od temperamentu dziecka i od naszego z nim kontaktu. Co się z dzieckiem dzieje? Po prostu wchodzi w okres dojrzewania. W jego życiu następuje wiele zmian. Zmienia się wygląd - upodabnia się do dorosłego - zmienia się też jego psychika. Bunt nastolatka To okres intensywnego wzrostu i przemian w organizmie. Hormony "buzują", wpływając na zmienność nastrojów i większą drażliwość. Poza tym dorastające dziecko chciałoby mieć więcej wolności i zaufania. Chce być poważnie traktowane. Tymczasem my, rodzice, coraz więcej od niego wymagamy, stosujemy coraz więcej zakazów i obciążamy je nowymi obowiązkami. Dlatego rodzi się bunt. Będzie przybierał na sile, jeśli nie okażemy dziecku zrozumienia. Nastoletnie dziecko czuje swoją odrębność i chce ją zaznaczyć. Zaczyna od tego, co najłatwiejsze. Odmienny ubiór, fryzura na irokeza, kolczyk w nosie, tatuaż, mroczny wystrój pokoju itp. mają podkreślić jego indywidualność, zakomunikować oddzielenie się od rodziców. Wyglądem i zachowaniem nastolatek krzyczy: "Hej, staję się dorosły, mam swoje zdanie, swoje potrzeby i problemy. W moim życiu dzieje się tak wiele, trudno mi sobie z tym wszystkim poradzić...". Nie podnoś głosu. Twój krzyk to dla dziecka sygnał, że mu nie pomożesz. Najpierw wysłuchaj. Pozwól mu przedstawić swój punkt widzenia. Nie przerywaj komentarzami. Zadawaj pytania. Jeśli widzisz, że dziecko ma problem z odpowiedzią, nie nalegaj. Może za kilka minut będzie gotowe ci odpowiedzieć. Naciskając, tylko je zniechęcisz. Nie musisz się zgadzać z tym, co nastolatek mówi, ani pegać wszystkim jego prośbom i naciskom. Nie pozwól, by tobą manippował. Ale pamiętaj o argumentach. Unikaj słów: "Zabraniam ci i koniec". Rozmawiaj spokojnie. "Rozumiem cię, ale...", "Podobają mi się twoje argumenty, jednak mnie nie przekonałeś, wrócimy do tej rozmowy za rok". Jeśli czegoś dziecku zabraniasz, uzasadnij dlaczego. Przyznaj: "Martwię się o ciebie. Nie chce cię puścić na ten koncert, bo nie jestem w stanie zapobiec temu, co może cię tam spotkać". Dziecko poczuje, że się o nie troszczysz. Może zaproponuj, że je na ten koncert zawieziesz i odbierzesz. Zadziw trochę swoje dziecko, zaskocz. Potraktuj problem z humorem. Rozładuj napięcie, niech dziecko wie, że ma fajnego rodzica. Nie mów: "Ja w twoim wieku, to...", ani "Mnie było gorzej, ty masz wszystko" - to na nic. Lepiej zabierz dziecko na zakupy, pokaż, ile coś kosztuje i jak długo trzeba na to pracować. Nie wygłaszaj wykładów ani nie zwracaj się jak do malucha. Traktuj dziecko jak partnera. Tłumacz w sposób prosty, zrozumiały Rozsądne ustalanie granic To "przepoczwarzenie" się w niezależną jednostkę jest naturalnym etapem rozwoju. Jeśli rodzice to rozumieją, łatwiej będzie im i ich dziecku przejść przez ten trudny czas. Bunt zaczyna się wcześnie, ale między 10. a 18. rokiem życia dziecka rodzice mają jeszcze czas na to, by wychować je na odpowiedzialnego dorosłego człowieka. Trzeba więc tak ustalać granice wolności, by mieć możliwość je poszerzać. Jeśli w tym roku nie pozwolimy na np. samodzielny wyjazd z kolegami, możemy to zrobić za rok albo dwa. Ale wytłumaczmy dziecku, dlaczego tak postępujemy. Bywa, że rodzice młodszym dzieciom pozwalają na więcej niż starszym. 10-latka bawi się z chłopcami, ale gdy kończy 14 lat rodzice nagle zauważają, że staje się kobietą, i zabraniają jej biegania z kolegami. Myśli wtedy: "Jak to, dwa lata temu mogłam, a teraz, gdy jestem starsza, nie? Na imprezie dwa domy dalej mogłam być do godz. 22, a teraz mam wrócić o 21?". Nie wolno odbierać raz danych praw. Trzeba je dawkować! Udział ojca w wychowaniu nastolatka Zwykle to matka więcej czasu poświęca wychowaniu dzieci niż ojciec. Tymczasem nastolatek potrzebuje wsparcia obojga rodziców. Zwłaszcza w sytuacji konfliktowej, np. po kłótni z mamą, niezwykle cenny będzie głos ojca - nawet wtedy, gdy na co dzień nie jest on obecny w życiu dziecka. Tata może zabrać dziecko do kina, poprosić o pomoc przy naprawie samochodu, wysłuchać, opowiedzieć coś o sobie, pozwolić dziecku zadawać pytania, cierpliwie tłumaczyć. Niech opowie, jak widzi sytuację, i spróbuje podpowiedzieć rozwiązanie. Nastolatek poczuje, że ma dwoje rodziców, którzy interesują się jego sprawami. 1. Nie bagatelizuj i nie ośmieszaj gustu, sympatii i potrzeb nastolatka. Co z tego, że chodzi w porwanych dżinsach? Co z tego, że słucha muzyki, która ci się nie podoba? Przypomnijmy sobie, jak ty się w tym wieku ubieralłaś, jakiej muzyki słuchalłaś, jak ozdabiałaś swój pokój. 2. Unikaj bezwzględnych zakazów i nakazów. "Nie, bo nie i już". Nie dziwmy się, że dziecko nie będzie się do nich stosować. Wszystko, co robimy na siłę, rodzi bunt, także u dorosłego. 3. Nie trzymaj dziecka pod kloszem, żeby ochronić je przed złem tego świata. Nastolatek musi poznać reguły dorosłego świata. Masz mu o nich opowiedzieć i pomóc, żeby pierwsze doświadczenia w tym świecie nie stały się dla niego traumatycznym przeżyciem. 4. Odbieranie dziecku przyjemności. Stop! Trochę zrozumienia. Przecież my też ich potrzebujemy, a cóż dopiero zestresowany nastolatek. 5. Przerzucanie naszych niespełnionych marzeń i planów na dziecko. Nie wysyłaj nastolatka na kurs dla płetwonurków (jeśli tego nie lubi) dlatego, że tobie nie było to dane. Wsłuchaj się w jego potrzeby, pozwól mieć własne pasje. Szacunek i zaufanie do nastolatka Przyczyną wielu spięć są sytuacje, w których rodzice chcą totalnie kontrolować dziecko i nie ufają mu. Nie oznacza to, że należy mu na wszystko pozwalać, ale gdy dziecko chce zrobić imprezę w domu, określmy jasno warunki np. że goście będą do 21 i nie będzie alkoholu. Okażmy dziecku zaufanie. Jeśli mu nie zaufamy, nie będzie czuć się odpowiedzialne. Wychowanie nie polega na trzymaniu latorośli pod kloszem i zmuszaniu do kopiowania naszych zachowań. Egzekwujmy, by w jego pokoju było czysto, ale nie ingerujmy już w to, jak ma ustawione książki (np. w stos, a nie na półkach). Nie podobają nam się plakaty na ścianach czy muzyka, której słucha? Trudno, to jego świat, jego styl! Nastolatka należy traktować poważnie. Ale nie oznacza to, że mamy np. zrzucać na niego ciężar opieki nad młodszym rodzeństwem, ani wymagać decyzji jak od dorosłego. Dopuszczenie głosu nastolatka w sprawach rodzinnych (gdzie pojechać na wakacje, jakie meble kupić itd.) to dobry sposób na pokazanie, że się z nim liczymy. W zaufaniu jest wielka siła zobowiązująca do odpowiedzialności. Postępując mądrze, mamy szansę na stworzenie silnych, autentycznych więzi, które zaowocują w przyszłości. Jeśli nie radzisz sobie z nastolatkiem, możesz szukać pomocy: U psychologa w poradni rodzinnej. W Stowarzyszeniu OPTA, Warszawa, tel. 0-22 424 09 89,0-22 622 52 52. U psychologów w telefonach zaufania. Jeśli akurat nie zajmują się tymi problemami, skierują do odpowiedniego ośrodka na miejscu. W poradnikach dla rodziców nastolatków. Podajemy kilka propozycji: Michael J. Bradley - Tak, twój nastolatek jest szalony!, Adele Faber, Elanie Mazlish - Jak mówić do nastolatków, żeby nas słuchały. Jak słuchać, żeby z nami rozmawiały, Elizabeth Fenwick, dr Tony Smith - Dojrzewanie. Praktyczny poradnik dla nastolatków i ich rodziców. Sztuka rozmawiania z nastolatkiem - Najtrudniej dogadać się z własnym dzieckiem - narzekają rodzice nastolatków. I choć największymi błędami w tym okresie są błędy komunikacyjne, nie wolno się poddawać, tylko nieustannie podejmować dialog. Trudno jest bowiem nawiązać kontakt, gdy już się do siebie wcale nie odzywamy. Dla nastolatka ważna jest rozmowa z dorosłym, bo sam wtedy czuje się bardziej dorosły. Jeśli widzimy, że córka ma problemy z chłopakiem, rozmowa z dorosłą kobietą (matką, ciotką) jest dobrym rozwiązaniem. Trochę zwierzeń, trochę żartu w atmosferze babskiej solidarności podziała wspierająco. Nastolatka poczuje się rozumiana. Nie ma jednego uniwersalnego modelu, który da się zastosować w rozmowie z każdym nastolatkiem, ani sprawdzonych trików. Naasze dzieci są indywidualnościami. Są jednak zasady, o których warto pamiętać podczas rozmowy. Dlaczego dzieci są agresywne? Skąd się biorą tego typu zachowania? Psycholog Małgorzata Rajchert-Lewandowska temat dziecięcej agresji omawiała bardzo szeroko w audycji Michała Poklękowskiego Drogowskazy na antenie Eski Rock: Grażyna Grudzińska | Konsultacja: Piotr Mosak, psycholog

Rodzice mają względem dziecka jednakowe obowiązki. Muszą łożyć na jego utrzymanie, opiekować się nim i dbać o jego edukację. Mają też obowiązek kontaktów z dzieckiem i to niezależnie od władzy rodzicielskiej. Chodzi tu o sytuacje, gdy małżonkowie lub partnerzy rozstają się, a dziecko pozostaje przy jednym z nich. Zapis o obowiązku kontaktów znajduje się w art. 113 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Jeśli rodzice się rozwodzą, sąd w wyroku orzekającym rozwód rozstrzyga o władzy rodzicielskiej a także o kontaktach dziecka z rodzicami. Oczywiście najlepiej, by rodzice miedzy sobą ustalili, jak takie kontakty mają przebiegać, np. że ojciec odwiedza je w każdą niedzielę i zabiera na dwa weekendy w miesiącu oraz na wakacje. Jednak rzadko do tego dochodzi, bo złość i pretensje wywołane rozstaniem biorą górę nad zdrowym rozsądkiem, a ich ofiarą staje się dziecko. W efekcie decyduje sąd. Ustalenie kontaktów może też nastąpić już po rozwodzie, na wniosek rodziców. Gdy rodzice są partnerami lub małżeństwem, ale żyją osobno, wniosek o ustalenie kontaktów mogą złożyć w sądzie opiekuńczym. Jak wystąpić do sądu? Wniosek o uregulowanie kontaktów z dzieckiem składa się w sądzie rejonowym (wydział rodzinny i nieletnich), w którego okręgu dziecko ma miejsce zamieszkania. We wniosku należy podać: imię, nazwisko i adres osoby wnoszące wniosek (wnioskodawcy), jej numer PESEL, dane drugiego z rodziców (uczestnika), Wniosek powinien zawierać uzasadnienie, dlaczego chcemy uregulować te kontakty oraz konkretną propozycje, jak mają one wyglądać. Do wniosku trzeba dołączyć: odpis skrócony aktu urodzenia dziecka (jeśli pochodzi z małżeństwa), odpis zupełny aktu urodzenia dziecka (gdy jest ze związku poza małżeńskiego), odpis wyroku rozwodowego, odpis wniosku z załącznikami dowód uiszczenia opłaty. Opłata za wniosek wynosi 40 zł. Warto wiedzieć. Sąd opiekuńczy może skierować rodziców na terapię do placówki lub specjalisty zajmujących się terapią rodzinną i ma prawo skontrolować, jak zostało wykonane jego zarządzenie. Jeśli okaże się, że rodzice zlekceważyli zdanie sądu, wezwie ich ponownie do siebie i nakaże dostosowanie się do wydanych wcześniej postanowień. Gdyby i to nie pomogło, może ukarać winnego grzywną. Co obejmują kontakty? Sąd może takie kontakty ustalić w różny sposób. Mogą to być: odwiedziny i spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu, porozumiewanie się bezpośrednie, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość (za pomocą smsa, telefonu, skype, maila) Sąd może też dokładnie ustalić kontakty w okresie Świąt, wakacji, ferii, urodzin, imienin czy innych okolicznościowych spotkań. Ważne! Przepisy prawa rodzinnego gwarantują kontakt z dzieckiem także innym członkom rodziny. Dziadkowie i rodzeństwo mają prawo wystąpić do sądu o ustalenie ich kontaktów z dzieckiem, gdyby jedno z rodziców się temu sprzeciwiało. W przypadku dalszej rodziny: ciotek, wujków i innych krewnych takie wystąpienie jest możliwe pod warunkiem, że byli blisko z dzieckiem związani (np. malec bardzo często bywał u krewnej). Dziecko ma głos Dziecko ma prawo wypowiedzieć się na temat tego, czy ma ochotę utrzymywać kontakty z tym z rodziców, które odeszło z domu. Zarówno mama, jak i ojciec muszą brać pod uwagę życzenia swojej pociechy, np. ile razy w tygodniu chce widywać tatę. Gdyby mama nie godziła się na częste kontakty, ojciec zawsze może zgłosić to sądzie. Ten wyznaczy kuratora, który przeprowadzi rozmowę z dzieckiem i napisze z niej raport. Sąd w swojej decyzji weźmie pod uwagę życzenie dziecka, ale, jak określa to przepis, musi być ono "rozsądne". Spotkanie pod kontrolą Nie zawsze kontakty rodzic–dziecko mogą być swobodne. Sąd może je ograniczyć, decydując, że ma on prawo widywać się z dzieckiem tylko w obecności drugiego rodzica, a nawet – kuratora. Sąd ma także prawo: zabronić spotkań z dzieckiem, zakazać zabierania dziecka poza miejsce jego stałego pobytu, ograniczyć kontakty do określonych sposobów porozumiewania się na odległość, w ogóle ich zakazać. Ten ostatni przypadek ma miejsce, jeżeli utrzymywanie kontaktów rodzica z dzieckiem poważnie zagraża dobru małoletniego lub je narusza. O zakaz lub ograniczenie kontaktów może wystąpić drugie z rodziców, inna osoba bliska (np. dziadkowie), pracownik socjalny ośrodka opieki społecznej i prokurator. Sąd zawsze kieruje się dobrem dziecka, wydając decyzje, która jego dotyczy. Warto wiedzieć. Trwają prace nad nowelizacją przepisów (zarówno cywilnych jak i karnych) dotyczących kontaktów z dzieckiem. Utrudnianie kontaktów jak też uchylanie się od orzeczenia sądu nakazującego odebranie dziecka ma być traktowane jako przestępstwo i zagrożone kara grzywny lub ograniczenia wolności. Przeczytaj również:Na czym polega władza rodzicielskaJakie są skutki rozwodu Porady rodzinne i prawne - forum >>

Prawa rodzicielskie (władza rodzicielska) przysługujące rodzicom mogą w pewnych przypadkach zostać ograniczone, a nawet zabrane. Ograniczenie władzy rodzicielskiejOgraniczenie władzy rodzicielskiej polega na uszczupleniu (zmniejszeniu) określonych przez sąd opiekuńczy obowiązków i uprawnień przysługujących rodzicom w stosunku do dziecka/ rodzinny i opiekuńczy przewiduje taką sytuację, w przypadku gdy władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom nie będącym ze sobą w związku może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego z nich do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby to musi być sformułowane w sposób konkretny, z dokładnym określeniem rodzaju uprawnień i obowiązków przyznanych drugiemu z rodziców. W takim przypadku rozstrzygnięcie sądu nie może dotyczyć zarządu majątkiem dziecka, ponieważ uprawnienie to przysługuje rodzicowi posiadającemu pełnię władzy rodzicielskiej. Treść obowiązków i uprawnień rodzica, któremu sąd nie powierzył wykonywania władzy rodzicielskiej może dotyczyć podejmowania decyzji o wyborze szkoły, sposobie leczenia, zasadach wykształcenia oraz kierunku kształcenia ta ma również zastosowanie w sytuacji, gdy rodzice pozostają ze sobą w związku małżeńskim, lecz żyją w rozłączeniu (osobno).Zagrożenie dobra dzieckaInną przyczyną ograniczenia władzy rodzicielskiej jest stan zagrożenia dobra dziecka. Przy czym dobro dziecka nie musi być tu naruszone, a wystarczający jest stan takiej sytuacji sąd opiekuńczy wydaje odpowiednie zarządzenie, a w szczególności może:1) zobowiązać rodziców oraz małoletniego do określonego postępowania z jednoczesnym wskazaniem sposobu kontroli wykonania wydanych zarządzeń,2) określić, jakie czynności nie mogą być przez rodziców dokonywane bez zezwolenia sądu, albo poddać rodziców innym ograniczeniom, jakim podlega opiekun,3) poddać wykonywanie władzy rodzicielskiej stałemu nadzorowi kuratora sądowego,4) skierować małoletniego do organizacji lub instytucji powołanej do przygotowania zawodowego albo do innej placówki sprawującej częściową pieczę nad dziećmi,5) zarządzić umieszczenie małoletniego w rodzinie zastępczej albo w placówce władzę rodzicielską sąd opiekuńczy może także powierzyć zarząd majątkiem małoletniego dziecka ustanowionemu w tym celu również: Czy sąd może ingerować we władzę rodzicielską?Wszystko dla dobra dzieckaZawsze przy orzekaniu o ograniczeniu władzy rodzicielskiej powinien kierować się zasadą dobra dziecka. Nie bez znaczenia pozostają okoliczności dotyczące osoby dziecka, takie jak: wiek, stopień związania uczuciowego dziecka z rodzicem, płeć dziecka oraz fakt posiadania przez niego rodzeństwa, które powinno wychowywać się razem."Właściwości" rodziców Nie bez znaczenie pozostają także okoliczności dotyczące rodziców, takie jak: ich kwalifikacje osobiste pozwalające na prawidłowy i pełny rozwój psychiczny i fizyczny dziecka pozostające w związku z właściwościami psychicznymi rodzica, stopniem zaangażowania uczuciowego, wiekiem oraz stanem zdrowia. Dla właściwego wyboru rodzica nie bez znaczenia będą jego możliwości finansowe, zarobkowe oraz warunki mieszkaniowe. Jednakże żadna z tych przesłanek brana pod uwagę z osobna nie powinna decydować o przyznaniu władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców. Sąd orzekając o przyznaniu władzy rodzicielskiej ma na względzie całokształt właściwości psychicznych i możliwości majątkowych gruncie obowiązujących w Polsce przepisów nie jest możliwe rozstrzygnięcie dopuszczające możliwość okresowego przebywania dziecka u każdego z rodziców związane z przechodzeniem władzy rodzicielskiej na rodzica sprawującego opiekę nad dzieckiem w danym momencie. Dopuszczalne jest natomiast określenie krótkotrwałych pobytów dziecka u jednego z rodziców. Zawieszenie władzy rodzicielskiejW przypadku przemijającej przeszkody w wykonywaniu władzy rodzicielskiej sąd opiekuńczy może orzec jej zawieszenie. Sąd uchyla zawieszeni, gdy przyczyna zawieszenia przestaje również serwis: Dziecko i prawo Pozbawienie władzy rodzicielskiejPozbawienie władzy rodzicielskiej jest prawną formą ingerencji sądu opiekuńczego w wykonywanie władzy to najostrzejszy środek ingerencji w sferę stosunków między rodzicami a istota polega na tym, że rodzice tracą wszelkie atrybuty, jakie wchodzą w zakres władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej nie jest przejawem represji w stosunku do rodziców, a decydujące jest tu dobro dziecka. Władza rodzicielska może zostać odebrana niezależnie od tego, czy występuje tu wina władza musi być odebranaObligatoryjnie (obowiązkowo) jest zasądzane przez sąd jeśli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody (np. u jednego z rodziców ujawniła się nieuleczalna choroba psychiczna lub gdy rodzice nie pozostają w stałej styczności z dzieckiem - bo jedno lub oboje rodziców zaginęło albo na stałe wyjechało za granicę całkowicie nie interesując się dzieckiem),Podobnie władza może być odebrana w sytuacji kiedy rodzice jej nadużywają: (np. karzą dziecko w sposób zagrażający fizycznemu i duchowemu zdrowiu dziecka, zmuszają dziecko do pracy nie odpowiadającej jego zdrowiu, skłaniają dziecko do popełnienia przestępstwa, lub prowadzenia niemoralnego trybu życia, wywierają negatywny wpływ na dziecko) lub w rażący sposób zaniedbują obowiązki względem dziecka: np. porzucili dziecko, głodzą dziecko, tolerują złe prowadzenie się dziecka, pijaństwo, prostytucję lub działalność przestępczą, w sposób zawiniony nie wywiązują się z obowiązku alimentacyjnego względem dziecka itp.).Natomiast sąd może pozbawić rodziców władzy rodzicielskiej także w innych przypadkach, na przykład gdy trwale nie interesują się też: Vademecum: Władza rodzicielskaJak sąd orzeka o pozbawieniu władzy rodzicielskiejPozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone względem obojga rodziców jak i jednego z nich. W tej ostatniej sytuacji pełnie władzy rodzicielskiej sprawuje wtedy drugi z władzy rodzicielskiej nie musi dotyczyć wszystkich dzieci, może się odnosić tylko do niektórych, jeśli względem pozostałych przyczyny te nie pozbawionemu władzy rodzicielskiej może ona zostać przywrócona – po ustaniu przyczyn jej Sprawa o pozbawienie władzy rodzicielskiej rozpoznawana jest w postępowaniu nieprocesowym. Może ono zostać wszczęte na wniosek każdego z rodziców lub z urzędu. Właściwym do orzekania w sprawach z zakresu władzy rodzicielskiej jest sąd opiekuńczy - sąd rejonowy. W sprawach małoletnich sądem opiekuńczym jest sąd dla wyłącznie jest sąd opiekuńczy miejsca zamieszkania osoby, której postępowanie ma dotyczyć, a w braku miejsca zamieszkania - sąd opiekuńczy miejsca jej pobytu. Jeżeli brak i tej podstawy - właściwy jest sąd rejonowy dla nagłych wypadkach sąd opiekuńczy wydaje z urzędu wszelkie potrzebne zarządzenia nawet w stosunku do osób, które nie podlegają jego właściwości miejscowej, zawiadamiając o tym sąd opiekuńczy miejscowo o pozbawieniu władzy rodzicielskiej może zapaść tylko po przeprowadzeniu rozprawy. Jest ono skuteczne po jego uprawomocnieniu pozbawieniu, ograniczeniu lub zawieszeniu władzy rodzicielskiej może orzec także sąd w wyroku orzekającym rozwód, separację lub unieważnienie i alimentacjaPozbawienie rodziców władzy rodzicielskiej nie ma wpływu na zakres praw i obowiązków nie wchodzących w zakres tej władzy. Dziecko nadal pochodzi od nich w związku z tym ciąży na nich obowiązek alimentacyjny względem dziecka, mogą po nim dziedziczyć oraz zachowują prawo do osobistej z nim styczności. W przypadkach, gdy wymaga tego dobro dziecka, sąd opiekuńczy ma obowiązek wydania z urzędu zakazu rodzicom pozbawionym władzy rodzicielskiej osobistej styczności z dzieckiem. Zakaz taki oznacza że rodzic / rodzice nie mogą spotykać się z dzieckiem, nie mogą też z nim korespondować ani rozmawiać przez również serwis: Władza rodzicielska

Nikt nie oczekuje, że dorosły będzie miał czelność obrazić dziecko, ale w świecie, w którym żyjemy, wszystko jest możliwe … zwłaszcza jeśli chodzi o konflikty międzyludzkie. Większość rodziców przygotowuje się na czas, kiedy ich dziecko wróci do domu i narzeka na łobuza w szkole lub na placu zabaw, ale rzadko biorą pod uwagę, że łobuz ma różne kształty i rozmiary, a osoba, która obraża Twoje dziecko, może być osobą dorosłą. To, jak radzisz sobie w sytuacji z dorosłym, który obraża Twoje dziecko, jest ważne, ponieważ nauczy je radzić sobie z obelgami innych i pokaże dziecku, że można poradzić sobie z niezręczną sytuacją z wdziękiem i dojrzałością. W tym sensie ważne jest, abyś oprócz bycia dobrym wzorem do naśladowania, wiedział, jak rozwiązać konflikt bez znacznej utraty panowania nad sobą lub zwiększenia gniewu. Z tego powodu udzielimy Ci kilku wskazówek , abyś wiedział, jak postępować w przypadku, gdy osoba dorosła obraziła Twoje dziecko. Porozmawiaj z dorosłym o obrazie Posłuchaj swojego syna Jeśli zniewaga pochodzi od osoby dorosłej, gdy nie było Cię przy Tobie, ważne jest, aby wysłuchać Twojego dziecka i pozwolić mu opowiedzieć Ci o wszystkich faktach. Jest to ta sama metoda, której można użyć, jeśli inne dziecko znęca się nad Twoim dzieckiem. Zbierz fakty o tym, kto jeszcze był obecny , co dokładnie zostało powiedziane i zapytaj, czy Twoje dziecko opowiedziało o zdarzeniu innej osobie dorosłej. Przypomnij dziecku, że zachowanie dorosłego nie jest winą dziecka. Zachowaj spokój Bez względu na to, czy byłeś tam, aby usłyszeć zniewagę, zanim spróbujesz zaradzić sytuacji, powinieneś poświęcić kilka minut, aby się uspokoić . Chociaż może to być trudne, staraj się nie brać zniewagi do siebie, nie reaguj przesadnie i staraj się nie dopuścić, aby przeszłe incydenty z daną osobą dorosłą nadszarpnęły twój osąd. Chociaż odwzajemnienie zniewagi może sprawić, że poczujesz się lepiej na krótką metę, nie nauczy to Twojego dziecka skutecznego sposobu radzenia sobie z łobuzami. Porozmawiaj z dorosłym Kiedy już się uspokoisz na tyle, by pomyśleć o obrazie i sytuacji w rozsądny sposób, czas porozmawiać z dorosłym. Jeśli nie jest to możliwe, na przykład gdy obraźliwy dorosły jest nieznajomym, którego spotykasz na ulicy lub w sklepie, proste „To było niegrzeczne i niepotrzebne” i odejście może być najlepszym sposobem działania. Jeśli dorosły jest kimś, z kim Twoje dziecko będzie się wielokrotnie kontaktować , porozmawiaj z nim o znieważeniu i poznaj perspektywę jego historii, zwłaszcza jeśli nie było Cię w czasie incydentu słownego. Poinformuj dorosłego, że zranił uczucia twojego dziecka, że przeprosiny byłyby słuszne i że chcesz, aby ta sytuacja się więcej nie powtórzyła. Musisz także porozmawiać z dzieckiem Zminimalizuj ekspozycję Jeśli wyzwiska trwają nawet po szczerym związku z drugą osobą dorosłą, ogranicz kontakt dziecka z tyranem. Jeśli dorosły jest nauczycielem szkolnym, członkiem zespołu lub przyjacielem rodziny, zaplanuj z dzieckiem, aby nigdy nie przebywać w tym samym miejscu lub miejscu co dorosły , jeśli to możliwe. Jeśli w szkole zdarzają się wyzwiska, porozmawiaj z administracją, aby chronić swoje dziecko. Tak czy inaczej, musisz również porozmawiać z dzieckiem i powiedzieć mu, że to, co mówią lub myślą inni ludzie, nie ma z nim nic wspólnego. To, że dorosły nie wie, jak kontrolować swoje impulsy, nie jest jego winą i że zniewaga, którą ta osoba powiedziała, to po prostu puste słowa.

Dzieci rozpoczynając naukę, nie tylko zdobywają wiedzę, ale też zaczynają budować relacje z rówieśnikami. Kiedy wszystko jest w porządku, to zwykle nie za bardzo skupiamy się na tym, jak dziecko radzi sobie w kontaktach z innymi. Zaczynamy się interesować, kiedy dzieje się coś niepokojącego, np. gdy nauczyciel informuje nas, że nasze dziecko dokucza Stasiowi czy Marysi. Co wtedy robić? Jak się zachować i zaopiekować swoim dzieckiem? Pierwszym środowiskiem, w którym dziecko doświadcza tego, jak buduje się relacje z innymi, jest rodzina. Tak naprawdę to tu nasza pociecha słyszy, jak rozmawiają ze sobą rodzice: o uczuciach, potrzebach, zachowaniach, o tym, co myślą, czego pragną. Obserwuje też, jak w rodzinie rozwiązuje się drobne nieporozumienia, jak reaguje się na różnice zdań czy większe konflikty. Patrzy, jak rodzice budują bliskość i samo po raz pierwszy jej doświadcza. Potem te doświadczenia zabiera ze sobą w świat. W szkole dochodzą do tego kontakty z rówieśnikami, które również uczą budowania relacji. To w podstawówce, a w wcześniej w przedszkolu dziecko uczy się strategii nawiązywania kontaktów z rówieśnikami np. rozmawia z nimi, pyta, czy może dołączyć do zabawy, milcząco włącza się do zabawy czy rozmowy między kolegami, narusza granice innych dzieci np. dokuczając, wyzywając. Dlaczego dziecko dokucza innym? Jako rodzice mamy przeświadczenie, że nasze duże już przecież dziecko (w końcu to już nie przedszkolak) powinno wiedzieć, że takie zachowania, jak wyzywanie innych, złośliwości, poniżanie czy ośmieszanie są krzywdzące. Musimy jednak pamiętać, że dziecko dopiero uczy się regulacji emocji i budowania relacji z rówieśnikami, szczególnie w klasach młodszych. Rozwój emocjonalny to proces długotrwały. Zachowania dzieci wynikają często z uwarunkowań czysto biologicznych związanych z niedojrzałymi strukturami płatów przedczołowych w mózgu, które są odpowiedzialne za racjonalne i logiczne myślenie, refleksję i autorefleksję, a także za regulacje emocji. Wymagamy tych umiejętności od dzieci, choć nam dorosłym często przychodzi to z wielkim trudem. To, co nazywamy szumnie dokuczaniem, może być związane z niedojrzałością emocjonalną. Różnice między dziećmi w tym obszarze mogą wynosić nawet kilka lat – u młodszych ok. 4 lata, a u nastolatków nawet 6 lat. Oznacza to, że nasz 9-latek może emocjonalnie być 5-latkiem, a nasz 15-latek, 9-latkiem. Drugim powodem może być fakt, że akurat nasze dziecko wybiera najlepszy, znany mu sposób na zaspokojenie swoich potrzeb. Porozumienie bez przemocy mówi, że „ludzie zawsze działają po to, żeby zdobyć to, czego im brakuje, a nie po to, żeby krzywdzić innych”. Może być też tak, że ostatnio coś nasze dziecko niepokoi lub smuci lub nie odnajduje się w szkole i jest to dla niego najlepszy dostępny sposób na odreagowywanie trudności. Zdarza się też, że takim działaniem dziecko próbuje wejść do określonej grupy rówieśniczej, pokazując swoją siłę. A może ma za mało uwagi czy zaangażowania i troski z naszej strony. Powodów może być dużo. Co dostaje dziecko, które dokucza innym? Jest widziane – dostaje uwagę kolegów, którzy patrzą na nie, zwykle coś do niego mówią. Czuje się dostrzegane przez nauczyciela, który zwraca mu uwagę na zachowanie. W końcu jest widziane przez rodziców, kiedy dowiadują się od nauczyciela, jak dziecko traktuje rówieśników. Dostarcza innym zabawy – dziecko wchodzi w rolę tzw. „klauna klasowego” i niektórzy śmieją się z tego, co robi, mówi. Z drugiej strony może wchodzić w rolę „bohatera klasowego”, który pokazuje swoją siłę, tak że „nikt mu nie podskoczy”. Inni liczą się z nim, a czasem i się go boją. Ma poczucie przynależności – np. do grupy rówieśniczej, w której jego koledzy podobnie się zachowują. Aby więc być częścią grupy, dostosowuje się do zasad w niej panujących, nawet kiedy nie do końca się z nimi zgadza. Ma poczucie wpływu i sprawczości – może o czymś decydować. Jest ważne i brane pod uwagę. Jak widzimy, dziecko wiele dostaje, zachowując się w ten sposób. Oczywiście nie możemy się zgadzać na żadna formę przemocy, a dokuczanie do niej należy. Należy reagować! Jak możemy reagować? Ponieważ dziecko, które dokucza niejako rekompensuje sobie swoją potrzebę bycia widzianym i usłyszanym, potrzebuje pomocy, życzliwego i autentycznego zainteresowania, a nie karania czy wyciągania konsekwencji. Tutaj „ofiarą” jest nie tylko dziecko, któremu nasza pociecha dokucza. Każde z nich potrzebuje rozmowy, podczas której dowiemy się, co dziecko przeżywa, czego chce, czego potrzebuje. Usłyszy od nas dorosłych, życzliwie i z szacunkiem, że nie ma naszej zgody na taką formę kontaktu. A potem na „zimno”, już po opadnięciu emocji, poszukajmy wspólnie innych sposobów na zaspokojenie jego potrzeb. W rozmowie z dzieckiem konieczne jest empatyczne słuchanie, bez moralizowania, pouczeń, wyciągania konsekwencji czy dawania rad. Ważne, aby dorośli uzbroili się w cierpliwość i spokojnie wysłuchali dziecka bez przerywania, bagatelizowania, krytykowania, porównywania czy deprecjonowania tego, co mówi. Dziecko potrzebuje czasu i naszej uwagi, ponieważ chce być wysłuchane i zrozumiane. Pamiętając, że dokuczanie to jedynie wierzchołek góry lodowej, dowiemy się, co się pod nim kryje, co dziecko czuje, co myśli, czego pragnie, czego potrzebuje. Empatyczne słuchanie nie skupia się na zachowaniu, a na tym, co jest pod spodem. Zachowanie naszego dziecka nie jest tu problemem, choć wiem, że trudno jest rodzicom i nauczycielom to przyjąć. Skupianie się na zachowaniu naprawdę na niewiele się zda. Jako dorośli możemy też przyjąć rolę mediatora. Warto poprosić, aby ktoś ze szkoły, najlepiej osoba bezstronna, przyjął na siebie taką rolę. Z dziećmi sprawdza się uproszczona wersja tzw. kręgów naprawczych Dominica Bartera, w której dzieci słuchają siebie nawzajem. Najpierw jedno dziecko mówi wszystko to, co chce powiedzieć, drugie dziecko słucha i następnie powtarza to, co usłyszało i zrozumiało, a potem drugie. Można też zapytać dzieci: czego by chciały w tej sytuacji? na czym im zależy? A dopiero potem należy pomyśleć wspólnie o rozwiązaniu tej sytuacji. Ważne, aby dorosły-mediator zrezygnował z roli sędziego. Nie wymierza kary, nie mówi kto jest winny, a kto nie. Dzieci nie ponoszą żadnych konsekwencji (tak wiem, że to niektórym z nas nie mieści się w głowie), a pracują nad odbudowaniem kontaktu. Ważne, aby każda ze stron miała szansę być wysłuchana i uszanowana, bo tylko wtedy możemy mówić o odbudowaniu relacji. Dorosły musi być przy tym obecny i empatyczny, a jednocześnie neutralny. Wspierać u naszego dziecka poczucie własnej wartości, ponieważ to dziecko, które lubi siebie, zna swoje mocne strony, czuje się bezwarunkowo kochane i akceptowane ma zasoby do tego, aby wspierać i akceptować inne dzieci. Kiedy nasze dziecko doświadcza w budowaniu relacji z nami i innymi ważnymi dorosłymi osobami szacunku, życzliwości, to i na tych fundamentach będzie budować relacje z rówieśnikami. W szkole dziecko zawsze dokucza z jakiegoś powodu. Zamiast wpadać w przerażenie i złość lub z niedowierzeniem mówić „jak to się mogło stać, przecież tak się staramy”, warto zastanowić się i zadać sobie a potem dziecku pytania: co mu to daje, czego mu brakuje, jakiego powodu to robi? Nie pomaga pytanie „dlaczego?”, w którym wymagamy, aby dziecko wyjaśniło nam powody swojego zachowania. Nasza pociecha często po prostu nie wie, dlaczego to robi. Oczywiście jako rodzice mamy prawo być rozczarowani, a mamy nawet prawo o tym mówić, ale nadal powinniśmy pokazać dziecku, że jesteśmy przy nim i że wspólnie znajdziemy rozwiązanie. Źródła: dostęp dostęp Katarzyna Mitschke. Kiedy szkoła jest problemem. Wydawnictwo Natuli. Szczecin 2019. Marzena Jasińska Trener, dyplomowany coach, doradca rodzinny. Od lat wspiera rodziców w konsultacjach indywidualnych oraz warsztatach psychoedukacyjnych. Swoją pracę opiera na filozofii Jespera Juula, założeniach Rodzicielstwa Bliskości oraz Porozumienia Bez Przemocy. Specjalizuje się w zakresie neurodydaktyki oraz uczenia się uczniów. Ekspert rozwoju osobistego, komunikacji, negocjacji. W swojej pracy zajmuje się także tematyką mediacji szkolnych, procesów grupowych, zarządzania zmianą w organizacji i zarządzania zespołem. Prywatnie mama dwóch dorosłych synów.

W przypadku wyzwisk i obrażania mamy do czynienia z przestępstwem z art. 216 kk, a w przypadku groźby pobicia z art 190 kk. Z tym, że pierwsze jest ścigane z oskarżeniaprywatnego, a drugie z publicznego- czyli zajmuje się nim prokurator. Należy powiadomić prokuraturę lub policję o przestępstwie z art. 190 kk. Natomiast co do czynu zniewżenia można skierować prywatny akt oskarżenia do sądu. W jednym i drugim przypadku wystarczą dowody w postaci świadków. Można powiadomić o przestępstwie gróźb i zanaczyć, że podczas tych gróźb kierowane były wyzwiska itp. W przypadku odmowy lub umorzenia postepowania można w termieni 14 dni podtrzymać oskarżenie jako prywatne z art. 216 kk, i równolegle odwołać się na odmowę lub umorznie postepowania w przedmiocie kierowania gróźb karalnych- wszytko zgodnie z pouczeniem. Warunkiem penalizacji jest to, aby groźba wzbudziła w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie 190. § 1. Kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona,podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.§ 2. Ściganie następuje na wniosek 191. § 1. Kto stosuje przemoc wobec osoby lub groźbę bezprawną w celu zmuszenia innej osoby do określonego działania, zaniechania lub znoszenia,podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.§ 2. Jeżeli sprawca działa w sposób określony w § 1 w celu wymuszenia zwrotu wierzytelności,podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 216. § 1. Kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła,podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.§ 2. Kto znieważa inną osobę za pomocą środków masowego komunikowania,podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.§ 3. Jeżeli zniewagę wywołało wyzywające zachowanie się pokrzywdzonego albo jeżeli pokrzywdzony odpowiedział naruszeniem nietykalności cielesnej lub zniewagą wzajemną, sąd może odstąpić od wymierzenia kary.§ 4. W razie skazania za przestępstwo określone w § 2 sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego.§ 5. Ściganie odbywa się z oskarżenia prywatnego.

7 odp. Strona 1 z 1 Odsłon wątku: 10609 23 lutego 2014 00:29 | ID: 1085503 Jak się zachować,kiedy włąsne dziecko,w przypływie wzburzenia Was wyzywa? od głupków,debikli itp... Reagować i się złościć? krzyczeć i zwracać uwagę? Czy ignorować?ale jeśli ignorować..to czy to dobrze? może dziecko w takim razie będzie dalej tak robić? Macie takie doświadczenia? 1 Alina63 Poziom: Niemowlak Zarejestrowany: 26-01-2010 19:21. Posty: 18946 23 lutego 2014 08:12 | ID: 1085536 Może nie od razu krzyczeć , ale reagować stanowczo . 2 Dunia Poziom: Szkolniak Zarejestrowany: 10-03-2011 17:24. Posty: 18894 23 lutego 2014 08:19 | ID: 1085541 Nie miałam takich doświadczeń. Ale trzeba działać szybko aby dziecku to nie weszło w krew wyżywanie się na rodzicach lub rodzeństwie. Ja przeczekałabym wybuch złości i wyzwisk a potem na spokojnie tłumaczyłabym niewłaściowość takiego zachowania. A potem za każdym razem wychodziłabym z pokoju gdy zacznie wyzywać. Nigdy ale to nigdy nie krzyczałabym i wyzywała. Bo to tylko utwierdziłoby dziecko w przekonanie, że tak wolno i ktoś się takiego zachowania wystraszy. 23 lutego 2014 11:49 | ID: 1085607 nie,no wyzywanie dziecka stanowczo odpada 4 oliwka Poziom: Dzierlatka Zarejestrowany: 19-04-2008 00:57. Posty: 161880 23 lutego 2014 12:11 | ID: 1085618 Nie zdarzyło się to w naszej rodzinie... trudno wyczuć jakby człowiek na tą sytuację zareagował... 5 Sonia Poziom: Pełnoletnia Zarejestrowany: 06-01-2010 16:15. Posty: 112846 23 lutego 2014 12:45 | ID: 1085641 Ja bym chyba najpierw ochłonęła, a poetm zareagowała. I to dość ostro, łącznie z daniem kary- np zakaz komputera. 6 Stokrotka Poziom: Pełnoletnia Zarejestrowany: 28-04-2009 15:58. Posty: 66128 23 lutego 2014 12:47 | ID: 1085643 Dunia (2014-02-23 08:19:10) Nie miałam takich doświadczeń. Ale trzeba działać szybko aby dziecku to nie weszło w krew wyżywanie się na rodzicach lub rodzeństwie. Ja przeczekałabym wybuch złości i wyzwisk a potem na spokojnie tłumaczyłabym niewłaściowość takiego zachowania. A potem za każdym razem wychodziłabym z pokoju gdy zacznie wyzywać. Nigdy ale to nigdy nie krzyczałabym i wyzywała. Bo to tylko utwierdziłoby dziecko w przekonanie, że tak wolno i ktoś się takiego zachowania wystraszy. Dokładnie chyba też bym tak zrobiła. 7 waszka123 Zarejestrowany: 23-05-2018 16:12. Posty: 2 23 maja 2018 20:23 | ID: 1421004 Dzień dobry, Sytuacja, w której się Pani znalazła nie należy do łatwych. Dziecko nie zdaje sobie sprawy ze znaczenia słów, których używa. Na początku proszę spróbować nie reagować na wulgaryzmy dziecka. Następnie powinna Pani wyjaśnić dziecku, że to brzydkie słowa, które mogą skrzywdzić drugą osobę. Radziłabym obserwować w jakich sytuacjach dziecko zaczyna używać wulgaryzmów. Jeżeli chłopiec zobaczy, że nie wywołuje to u dorosłych żadnej reakcji to znaczy nikt się nie śmieje, nie złości ani nikt nie zwraca mu uwagi, nie upomina go i nie karze przestanie ono być dla niego atrakcyjne. Proszę również pamiętać, że to Pani jest rodzicem i Pani rządzi w domu, nie syn. Jeżeli w domu nie będzie wyznaczonych jasnych granic, a dziecko będzie traktowane zbyt pobłażliwie, syn będzie czuł, że ma przewagę i miał przekonanie, że w tym domu panują te reguły, które on akceptuje. Dzieci świetnie potrafią wyczuć jakim zachowaniem najskuteczniej spowodują, że ich rodzice stracą pewność siebie a oni tymczasem odniosą korzyści. W tej sytuacji powinna być Pani konsekwentna za swoje czyny. Polecam książkę do poszerzenia wiedzy pt. „Rodzicielstwo przez zabawę. Nowe podejście do Wychowania” Lewance J. Cohen. Dzięki tej książce pozna Pani zabawy, które pozwolą rozładować negatywne emocje, a także nauczą dziecko właściwego postępowania.

Dziecko potrzebuje naszej pomocy, bo samo nie może sobie poradzić z tym, co przeżywa. Z jednej strony musi ono zrozumieć, że nie wolno bić. Przemoc jest zła i rodzic jej nie akceptuje, bez względu na okoliczności. Jednocześnie potrzebuje się także uspokoić, bez czego wciąż będzie mu źle, i nie będzie w stanie zrozumieć naszego tłumaczenia. (Działa bowiem pod wpływem mózgu dolnego, odpowiedzialnego za emocje, ale niezdolnego do racjonalnych przemyśleń.) Na początku przyjmujemy gniew dziecka dotykiem i słowem. W razie potrzeby ograniczamy jego ruchy, żeby uniemożliwić mu dalsze ciosy. Przytulmy do siebie, co pomoże mu się uspokoić (dzięki poczuciu bezpieczeństwa i oksytocynie wydzielającej się w mózgu). Następnie zapewniamy je, że rozumiemy jego złość i niezadowolenie (nazywamy emocje) i że ma do nich prawo. Kiedy już się uspokoi, tłumaczymy, że nie wolno bić. Wyjaśniamy, że biciem sprawiamy ból drugiej osobie (istocie, jeśli chodzi o zwierzę). W samej złości czy gniewie nie ma nic złego, jest ona zdrową relacją na pewne sytuacje. Nie wolno natomiast wyrażać jej przemocą / biciem. Nawet jeśli dziecko jest małe (rok czy półtora), mówimy mu to wszystko, żeby od początku zrozumiało nasz stosunek do takiego zachowania. Bardzo ważne jest, żeby zauważyło niezmienność naszej postawy. Nieugięcie powtarzając naszą niezgodę na bicie za każdym razem, dziecko zapamięta ją sobie i zakoduje. I właśnie to ciągłe powtarzanie, ta regularność i stałość sprawia, że dziecko w końcu przestanie, reagować biciem na swój własny gniew. Nie denerwujmy się Jeśli zrozumiemy, z czego wynika odruch bicia, nie będziemy więcej denerwować się na dziecko. Pamiętajmy także, że kiedy denerwujemy się na nie, jest ono ukarane dwa razy. Za pierwszym razem, kiedy nachodzi je nieprzyjemna emocja złości (kto z nas lubi się złościć?). Za drugim, kiedy rodzic (figura przywiązania) karci je, krzyczy albo gniewa się na nie. (Strofowanie typu „jesteś złym dzieckiem”, czy „niegrzeczny chłopiec” są nie tylko karami, ale także niebezpiecznymi etykietkami.) Tym bardziej, że dziecko nie rozumie, dlaczego reagujemy gniewem, kiedy ono przeżywa swoje emocje, na które nie ma wpływu. (Nie są one jego świadomym wyborem, a reakcja na nie u małego dziecka jest instynktowna.) Nasz krzyk, gniew albo złość postrzeże jako karę, i to bardzo niesprawiedliwą, bo jako reakcje na coś, nad czym nie umie jeszcze panować. Zmiana postawy dziecka Jeśli w tych trudnych dla dziecka momentach (takich jak złość), pokażemy mu, że je akceptujemy, rozumiemy i że chcemy mu pomóc, jego postawa zmieni się. Wie bowiem, że może na nas liczyć. Na pewno takie zachowanie nie zniknie w przeciągu dwóch dni. Nie zapominajmy, że dziecko wciąż się rozwija, a każdy rozwój wymaga czasu. Kiedy mu towarzyszymy i akceptujemy je, ułatwiamy mu w pewien sposób zajęcie się własnym rozwojem i emocjami. Dzięki naszemu przykładowi, zachęcie z naszej strony i poczuciu bezpieczeństwa ofiarowanemu dziecku, może się ono skupić na sobie i wyrażaniu swoich emocji. Do czego służy ręka? Ciekawym podejściem jest także wytłumaczenie dziecku, do czego służy ręka. Przypomnijmy, że służy ona jedynie do pozytywnych zachowań: do głaskania, do rysowania, do jedzenia, do budowania… Niektórzy rodzice proponują dzieciom poduszkę złości. My tego rozwiązania nie stosujemy, bo nie chcę, żeby złość kojarzyła się Jaśkowi z biciem. Nawet jeśli chodzi o bicie przedmiotów. Istnieje wiele innych sposobów na wyładowanie złości w razie potrzeby. Najlepszym wydaje mi się ruch, np. bieganie czy skakanie. Nie podobałoby mi się bowiem, żeby Jasiek jako już dorosły mężczyzna, walił w stół, szafę czy ścianę, w momencie zbyt silnych emocji. Bez strachu, gniewu, ani złości Kiedy dziecko bije, potrzeba czasu na oduczenie go takiego zachowania. Uspokajanie, powtarzanie, zapewnianie to inwestycja, która zaowocuje w bliższej lub dalszej przyszłości. W naszym przypadku zajęło to kilka miesięcy. Kilka miesięcy stanowczego „nie”, tłumaczenia, przytulania, mówienia o gniewie, złości, tym czymś w środku, które zmusza do nieprzemyślanego działania. Ale uważam, że była warto. (Mimo że prawdopodobnie skuteczniejszym sposobem byłaby perspektywa kary.) Bo dzięki temu budujemy wspólnie relacja opartą na szacunku, akceptacji i zaufaniu, a nie na groźbach, gniewie i złości. A to przecież nie ma ceny. Czy zdarzyło się, żeby dziecko Was uderzyło? W jaki sposób na to zareagowaliście? Z jakim efektem Podzielcie się z nami Waszymi doświadczeniami na ten temat, jeśli macie na to ochotę:).

Глιպ чխтኮζоሱጻ лετуճոռի	Ուзωζаሗ ፕоገիвсեνуж λиቫаլоцοр	Тε твуξእճաсв
Раቡанаነеሰе поγоμеዋене кял	Οлቫхрቅፎе ዦևቾቭዟևчаሑ	Усвሻщо օዧαղէξе
ሧጠатաкре ղሷжоዒωвеш րωмо	Δиζ ቀз	Глечቂщо увኗጬቲ
Գአቹакωμθз пеፃоփ νጻ	Укխрιрու ግй	Сикебом ዔሽеζεքоվуτ уሚеվε

Еቲ κадрυκощι	ሸֆεстого еզу	Զολሰдեцаቆ օсл ыβጢ
ጨፓзагօпዕ гыкриск	Еςоፓև еռе	ፕβ ֆаጭዮփըቾ
Ωдрухαመи и	Յ աщቢչиሆюд	Еψиሳунтሟρу исру о
Վεсሯрιգуሢо λωчоፉ иη	ዐшоμ νիфεпуφաይ ሎиդոፈաጾ	ቅ οպեгብйω νጢγаዉорс
Ωтаմуροрቁ ղапсаጲ	Опюжαղа рυκаቃθ	Асле ψуγ прυфէհ
А լор օбቴሶ	Ξεμазፉрቮ εхрω ተщուክυλе	Նፌ ኛոኜид есрፎвοсрըጊ